Mensenrechtendag, 10 december 2003, precies half zeven ‘s avonds. Een uniek moment in de vaderlandse geschiedenis. Talloze mensen in de Vlaamse binnensteden keerden hun hoofd naar de hemel en luisterden hoe oude beiaards vanuit hoge klokkentorens ‘Imagine’ zongen. Over heel Vlaanderen speelden 25 beiaardiers het beroemde lied speciaal voor Amnesty. De reacties waren zo enthousiast dat ze het dit jaar nog eens over doen. Dringend tijd voor een babbel met Carl Van Eyndhoven, voorzitter van de Vlaamse beiaardvereniging.
[Body]: Als een arendsnest hoog in de bergen, zo ?hangt de ‘stuurhut’?? van de beiaardier op zo’n slordige 90 meter boven de Antwerpse Groenplaats. Opgehangen tussen gotische spijlen die samen de spitse pinakel van de kathedraaltoren schragen. De houten cabine hangt tussen een woud van klokken, die ondanks de stevige wind op deze hoogte roerloos hangen.
Na een klim van 400 verweerde trappen komen we enigszins buiten adem op het platform in de toren vanwaar een houten ladder naar de cabine leidt. Het kleine interieur wordt haast volledig ingenomen door het stokkenklavier. Aan de muur oude foto’s van de grote voorgangers. We zetten ons op het bankje voor het klavier.
Carl Van Eyndhoven is organist en muziekpedagoog maar zijn absolute passie is de beiaard, daarom ging hij nog 5 jaar bij studeren in de beiaardschool van het Nederlandse Amersfoort. Naast een fulltime betrekking als docent aan het Leuvense Lemmensinstituut waar hij les geeft in… beiaardspel is hij nu als vast beiaardier verbonden aan de stad Mol. En bovendien is hij voorzitter van de Vlaamse beiaardvereniging. Dat is wel heel veel beiaard voor één man.
“Ja, ik ben er echt wel aan verknocht,” lacht Carl Van Eyndhoven. “Klokken hebben een grote symbolische functie. Ze zitten als het ware in ons collectief geheugen ingebeiteld. Mensen moeten ook luisteren als je speelt, het is moeilijk om je ervoor af te sluiten. Bovendien kunnen ze een bepaalde boodschap verklanken.”
Zoals de boodschap dat mensenrechten belangrijk zijn? “Natuurlijk. De vraag tot samenwerking kwam er op suggestie van Luc Rombauts, beiaardier van de Leuvense universiteitsbibliotheek. Het idee kwam van jullie directeur (Jan Brokatus, nvdr.) die Luc erover aansprak in Leuven. We hebben er goed over nagedacht in het bestuur. Want morgen kunnen anderen aan onze deur kloppen en wat doen we dan? Maar Amnesty vinden wij belangrijk. De waarden waar Amnesty voor staat, daar kan je niet tegen zijn, ze zijn universeel.
We zouden bijvoorbeeld nooit hetzelfde doen voor een politieke partij.”
Het viel op hoe de beiaardiers er vorig jaar voor gingen. Was het zo eenvoudig hen te overtuigen om mee te doen? “Beiaardiers werken in een kleine wereld. Iedereen kent iedereen en er is veel solidariteit onder elkaar. Toen we met het bestuur de oproep lanceerden waren de reacties heel positief. De actie kostte ons ook weinig moeite. De beiaardiers moesten gewoon op 10 december om 18u30 één nummer spelen, we bezorgden aan iedereen die mee deed op voorhand het arrangement voor Imagine. En de reacties van het publiek waren onverdeeld enthousiast. We hebben met de Vlaamse beiaardvereniging altijd geprobeerd de beiaard positief in het nieuws te brengen. Met beperkt succes. Door de samenwerking met Amnesty was de belangstelling overdonderend. We kwamen op Klara, Radio 1, verschillende kranten, zelfs Studio Brussel kwam opnemen. Het sprak behoorlijk tot de verbeelding.. En dat hebben wij alvast nog nooit meegemaakt. Nu hopen we er een traditie van te maken op 10 december.”
Wat staat er dit jaar op het programma? “Dit jaar is het thema van de Mensenrechtendag het artikel 4 van de UVRM, nl. het verbod op slavenarbeid. En dus spelen we het overbekende slavenkoor uit de opera Nabuko van Verdi.”
In Lier spelen jullie een heuse marathon, van 10 uur ’s ochtends tot 10 uur ’s avonds. Waarom precies Lier?
“De beiaard van Lier is pas volledig gerestaureerd, pas in september werd hij opgeleverd. Het stadsbestuur van Lier zag het ook onmiddellijk zitten, toen we de vraag stelden; 10 december is meteen het moment om er een feest van te maken. Voor de gelegenheid zakken een tiental beiaardiers af naar de stad aan de Nete, ze zullen elkaar om het uur aflossen aan het klavier. In de vooravond haasten elk van hen zich terug naar hun eigen beiaard want om half zeven moeten overal de eerste noten van het slavenkoor weerklinken, van Limburg tot aan de kust.”
Kan je eigenlijk alles spelen op zo’n beiaard? “Eigenlijk wel. Alleen bestaat er vaak geen aangepast arrangement. Maar dat kan geschreven worden; ik heb al Metallica en Bon Jovi gespeeld in Mol. Op de dag na zijn dood speelde ik Frank Sinatra en beneden aan de toren stond een fan mij op te wachten met tranen in zijn ogen en een fles wijn.
Vorig jaar waren er zelfs te weinig beschikbaar en moest ik enkele van mijn studenten inschakelen.
Toen ik vorig jaar Imagine speelde, liepen de rillingen over mijn rug. EN wat me persoonlijk opviel aan deze hele organisatie is de wonderlijke wijze waarop deze samenwerking tot stand kwam.
Dit jaar zullen lokale Amnesty-groepen volop kunnen participeren. Voor mij
Laatste vraag: is het niet vreselijk koud om hier in de winter te spelen?
Carl Van Eyndhoven: “ dat valt heel goed mee, het is een afgesloten cabine,
met verwarming. Spelen in de winter heeft trouwens veel charme, wanneer beneden de ‘gluhwein’ staat te borrelen. Een idee alvast voor de lokale Amnesty-groepen…
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten